Με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψή της στην Κατερίνη και τη συμμετοχή της στην εκδήλωση του Επιμελητηρίου Πιερίας σχετικά με τις ευκαιρίες χρηματοδότησεις των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, το “Ο.Β.” είχε την ευκαιρία να συνομιλήσει με την ευρωβουλευτή Μαρία Σπυράκη και να της θέσει μια σειρά από ερωτήματα. Ερωτήματα που αφορούν τόσο τη δική της οπτική και εμπειρία από την τετράμηνη παρουσία της στο Ευρωκοινοβούλιο όσο και τις ευκαιρίες, αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες επιχειρηματίες όσον αφορά στη ρευστότητα, τη δανειοδότησή τους και το γενικότερο πλαίσιο ανάπτυξης του επιχειρείν υπό συνθήκες κρίσης στην Ελλάδα. Αυτό που υπογραμμίζει η κα Σπυράκη είναι πως δεν αρκούν τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ε.Ε., αλλά πρέπει να υπάρξει αλλαγή νοοτροπίας και οπωσδήποτε εξωστρέφεια και έμφαση στην καινοτομία, ενώ προτρέπει τους επιχειρηματίες να μην φοβούνται και να πιστεύουν στη δουλειά τους.

“Ο.Β.”: Κυρία Σπυράκη, πέρασαν ήδη τέσσερις μήνες από τότε που αναλάβατε τα καθήκοντά σας ως ευρωβουλευτής. Μπορείτε να μας μεταφέρετε το κλίμα που έχετε εισπράξει απέναντι στην Ελλάδα; Η χώρα μας συνεχίζει να αντιμετωπίζεται ως “μαύρο πρόβατο” παρά τις θυσίες που έχουν γίνει από τους Έλληνες πολίτες;

Μ.Σ.: Προφανώς και έχει αλλάξει το κλίμα. Δεν είμαστε πλέον μια χώρα παρίας. Είμαστε μια χώρα που με τις θυσίες των πολιτών της κατάφερε να σταθεροποιήσει την οικονομία της, να έχει πρωτογενές πλεόνασμα και ο ρυθμός ανάπτυξής της να είναι πλέον μεγαλύτερος και από αυτόν της Γερμανίας.
Πριν από λίγες ημέρες το υπουργείο Οικονομικών υπέβαλε ισοσκελισμένο προϋπολογισμό μετά από πολλά χρόνια.
Και για το λόγο αυτό, η κυβέρνηση μπορεί να αντιστέκεται στις υπερβολικές και άδικες απαιτήσεις των δανειστών. Ωστόσο η ολοκλήρωση του έκθεσης της τρόικας στη τελευταία φάση του προγράμματος που διανύουμε, είναι απαραίτητη για να περάσουμε άμεσα, όσο το δυνατόν ταχυτέρα, στη συζήτηση για το μεγάλο ζήτημα της διευκόλυνσης της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους.
Η συμφωνία με την τρόικα πρέπει να γίνει το ταχύτερο δυνατό και όλοι να αναλάβουμε, μπροστά στην πολύ κρίσιμη συγκυρία, τις ευθύνες μας. Ελπίζω να κατανοούν όλοι, και πρωτίστως στο ΣΥΡΙΖΑ, ότι η εικόνα στην Ευρώπη είναι τέτοια που κανένας δεν θέλει να περιμένει να αποφασίσουν οι πολιτικοί της Ελλάδα για το πώς επιθυμούν να μειώσουν και άλλο το χρέος. Το μόνο που υπάρχει ως βάση είναι η συμφωνία που πέτυχε ο Αντώνης Σαμαράς το Δεκέμβριο του ’12 στο Eurogroup , η οποία προβλέπει συγκεκριμένα βήματα για τη διευκόλυνση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους. Αυτή η συμφωνία πρέπει να εφαρμοστεί χωρίς καθυστέρηση και η αβεβαιότητα πρέπει να απομακρυνθεί από το πολιτικό τοπίο όσο το δυνατόν νωρίτερα.

“Ο.Β”: Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει προς αυτή την κατεύθυνση, η Ελλάδα παραμένει μια από τις πιο “αφιλόξενες” χώρες για επενδύσεις. Τι πιστεύετε ότι δεν έχει λειτουργήσει και χρήζει άμεσων παρεμβάσεων προκειμένου η χώρα να προσελκύσει ξένους επενδυτές;

Μ.Σ.: Δεν θα έλεγα ότι είμαστε αφιλόξενη χώρα για επενδύσεις. Το 2013, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, το ύψος των ξένων άμεσων επενδύσεων επέστρεψε στον μέσο όρο της πενταετίας προ κρίσης.
Παρά την έντονη οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα μας από το 2010, οι επιδόσεις στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων ήταν πολύ ικανοποιητικές κατά το 2013 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Οι συνολικές (ακαθάριστες) εισροές κεφαλαίων στη χώρα το έτος 2013 ανήλθαν σε 3,3 δις Ευρώ, ενώ οι καθαρές εισροές έφθασαν τα 1,9 δις Ευρώ. Το α’ εξάμηνο του 2014 οι ξένες άμεσες επενδύσεις υπερτριπλασιάστηκαν σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2013.
Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος. Και η κυβέρνηση με πρώτο και καλύτερο τον πρωθυπουργό καταβάλει τεράστιες προσπάθειες σε αυτή την κατεύθνση. Και η μάχη δίνεται παντού. Για παράδειγμα, αυτές τις μέρες διεξάγεται στη Νέα Υόρκη το 16ο ετήσιο διεθνές φόρουμ της Capital Link για την Ελλάδα, με θέμα «Επενδύοντας στην ανάπτυξη», όπου προβλήθηκε μήνυμα του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά. Σε αυτό το φόρουμ ξένοι επενδυτές θα έχουν την ευκαιρία να κάνουν επαφές μέσω περισσότερων από 150 «one-to-one» συναντήσεων με εκπροσώπους εισηγμένων και μη εταιρειών, καθώς και με τα μέλη της ελληνικής κυβερνητικής αντιπροσωπείας.

“Ο.Β”: Όπως κι εσείς αναφέρατε στην ημερίδα του Επιμελητηρίου Πιερίας και όπως επιβεβαιώνει και έρευνα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), εκτός από τη ρευστότητα των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων, το μεγάλο πρόβλημα παραμένει η πρόσβασή τους στην τραπεζική χρηματοδότηση. Μπορούν τα προγράμματα χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) να αντιστρέψουν αυτό το γεγονός;

Μ.Σ.: Τα προγράμματα για απευθείας χρηματοδότηση των ΜμΕ από την ΕΕ είναι ένα προκλητικό πεδίο για της ελληνικές επιχειρήσεις διότι υπόκεινται στους κανόνες του διεθνούς ανταγωνισμού. Δυστυχώς έως τώρα οι ελληνικές επιχειρήσεις δεν φάνηκε να δείχνουν τις δυνατότητες τους π.χ. στο πρόγραμμα HORIZON. Ωστόσο υπάρχει πάντα χρόνος να αναζητήσουν την τεχνογνωσία που απαιτείται και να μην αφήσουν την ευκαιρία να πάει χαμένη.
Σε κάθε περίπτωση «Συν Αθηνά και χείρα κίνει». Τα προγράμματα χρηματοδότησης μπορούν να βοηθήσουν έως ένα βαθμό. Αλλά πρέπει και οι ελληνικές επιχειρήσεις να αλλάξουν νοοτροπία. Πρέπει να έχουν business plan. Κανείς δεν πρόκειται να σου δώσει χρήματα χωρίς εγγυήσεις. Πρέπει να αποδείξουν ότι μπορούν να σταθούν στα πόδια τους. Γιατί ποιος θα βάλει χρήματα σε μια υπερχρεωμένη επιχείρηση που κινδυνεύει με λουκέτο;
Όταν όμως οι μέτοχοι μιας εταιρίας, εγγυηθούν ή χρηματοδοτήσουν έως ένα βαθμό την επιχείρηση τους, τότε ναι, υπάρχουν προγράμματα που μπορούν να συνεισφέρουν και να συμπληρώσουν τα κεφάλαια που απαιτούνται .
Και φυσικά πρέπει να υπάρξει μέριμνα και για τις υγιείς επιχειρήσεις που πήραν δάνεια με υψηλά επιτόκια την περίοδο της κρίσης. Με παρεμβάσεις μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχω ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή την αλλαγή του κανονισμού ώστε να μπορούν να αναχρηματοδοτήσουν τα παλιά δάνεια με νέα με μειωμένα επιτόκια και οι υγιείς μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν πρόβλημα ρευστότητας.

“Ο.Β.”: Αναφέρατε επίσης μια χαρακτηριστική φράση: “Ας μη γελιόμαστε, λεφτά δεν υπάρχουν στην Ευρώπη”, εννοώντας ότι κανείς από τους ισχυρούς εταίρους μας δεν θα ανοίξει το πορτοφόλι του για να δώσει χρήματα. Πως λοιπόν διαβλέπετε το μέλλον της Ελλάδας, μιας χώρας που συνεχίζει να υφίσταται τα δεινά της κρίσης, μέσα σ’ αυτό το περιβάλλον;

Μ.Σ.: Αυτό που είπα είναι ότι τα 315 δισεκατομμύρια του πακέτου Γιούνκερ δεν είναι χρήματα που προέρχονται μόνο από τον Κοινοτικό προϋπολογισμό. Πραγματικά λεφτά είναι τα 21, από τα οποία τα 8 δισ. είναι ρευστό, τα 8 θα είναι εγγύηση και τα 5 θα προέλθουν από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Όλα αυτά μπαίνουν σε ένα κουμπαρά και στόχος είναι να πολλαπλασιαστούν ώστε να προκύψουν 315 δις. Πως θα πολλαπλασιαστούν; Είναι χρήματα που θα προκύψουν από ιδιωτικά κεφάλαια, τα οποία θα προσελκύσει η Ε.Ε. μέσω των road show που θα κάνει ο αντιπρόεδρος της Κομισιόν Γίρκι Κατάνιεν.
Και για αυτό το θέμα μίλησα πρόσφατα στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου ζήτησα να δοθεί προτεραιότητα στην Ελλάδα γιατί είναι η χώρα που πλήρωσε το μάρμαρο της κρίσης όσο καμία άλλη χώρα. Επίσης ήταν εκεί παρών και ο αντιπροέδρου της Kομισιόν κ. Βάλντις Ντομπρόφσκι και γι’ αυτό κάλεσα την Επιτροπή να αποσαφηνίσει πως προκύπτει ο πολύ υψηλός πολλαπλασιαστής 15 για την μόχλευση των κεφαλαίων, ενώ ζήτησα να δοθεί και αναλυτική περιγραφή των νέων χρηματοδοτικών εργαλείων. Το εγχείρημα αυτό δεν έχει κανένα περιθώριο να αποτύχει ούτε μπορεί να καλλιεργήσει ψευδαισθήσεις. Η Ευρώπη δεν έχει χρόνο, η Ελλάδα δεν έχει χρόνο. Πρέπει τα χρήματα να διοχετευθούν σε ώριμα έργα και οι πολίτες να δουν μέσα στην τριετία αληθινές θέσεις εργασίας.

“Ο.Β.”: Τι θα συμβουλεύατε τους Έλληνες επιχειρηματίες, κυρίως τους μικρομεσαίους, υπό το πρίσμα της υλοποίησης των προγραμμάτων χρηματοδότησης της Ε.Ε. και της ΕΚΤ για την περίοδο 2014-2020;

Μ.Σ.: Έχουμε ηδη καθυστερήσει μια χρονιά, αυτό δεν σημαίνει πως χάθηκε το παιχνίδι. Τα χρηματοδοτικά εργαλεία της Ε.Ε. είναι διαθέσιμα για αυτούς που κάνουν τις πιο καινοτόμες προτάσεις και έχουν τη δυνατότητα να τις εφαρμόσουν και να τις μετατρέψουν σε εμπορικό προϊόν. Αν μου επιτρέπετε, μια και μόνη σκέψη θα πρότεινα στους επιχειρηματίες: Να γίνουν εξωστρεφείς, να συνεργαστούν με άλλους ομολόγους τους στο εξωτερικό. Να στοχεύουν στις εξαγωγές και να επενδύσουν στις καινοτόμες ιδέες. Να πιστεύουν οι ίδιοι πάνω από όλα στη δουλειά τους και να μη φοβούνται να τη χρηματοδοτήσουν περιμένοντας από τους άλλους να δώσουν χρήματα για αυτούς.