Η πορεία υλοποίησης της συμφωνίας εξαρτάται ευθέως από το αποτέλεσμα των εκλογών στις ΗΠΑ.
Η ενδεχόμενη εκλογή του Τραμπ ή του Κρουζ θα θέσει εν αμφιβόλω την πορεία υλοποίησης της συμφωνίας. Αλλά και η ενδεχόμενη εκλογή της Κλίντον μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση στην εφαρμογή της συμφωνίας και λόγω της επιρροής του Εβραϊκού λόμπυ. Σε κάθε περίπτωση η μετά Ομπάμα εποχή στις σχέσεις ΗΠΑ – Ιράν είναι πιθανόν να διευρύνει το έλλειμμα εμπιστοσύνης. Εκ των πραγμάτων επηρεάζονται οι σχέσεις ΕΕ-Ιράν.

Οι σχέσεις μεταξύ της ΕΕ και του Ιράν έχουν περάσει διάφορα στάδια και κατά την τελευταία δεκαετία, συνάρτηση της διεθνούς διαμάχης για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, και του επακόλουθου καθεστώτος κυρώσεων που τέθηκε σε ισχύ.

Οι διαπραγματεύσεις σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν κατέληξαν σε συμφωνία για ένα Κοινό Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης (JCPOA) στις 14 Ιουλίου 2015 από τις χώρες E3 + 3 (ΕΕ, η Γαλλία, η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Ρωσία την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής) με το Ιράν.

Η συμφωνία αποσκοπεί στην εξασφάλιση του αποκλειστικά ειρηνικού χαρακτήρα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, παρέχοντας παράλληλα την πλήρη άρση όλων των κυρώσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, καθώς και τις κυρώσεις της ΕΕ και των ΗΠΑ που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της 20ης Ιουλίου 2015, ενέκρινε την JCPOA και εξέφρασε επίσης την προσδοκία ότι αυτή η «θετική εξέλιξη θα ανοίξει την πόρτα σε μια σταθερή βελτίωση των σχέσεων μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τα κράτη μέλη της και το Ιράν, καθώς σε βελτιωμένες ιρανικές περιφερειακές και διεθνείς σχέσεις (…)”.

Στις 16 Ιανουαρίου 2016, η ΕΕ ήρε όλες οικονομικές και χρηματοπιστωτικές κυρώσεις κατά του Ιράν που σχετίζονται με τα πυρηνικά. Ακολούθησε έλεγχος από το Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (IEAE) ότι το Ιράν είχε εφαρμόσει τα συμφωνηθέντα σχέση με τα πυρηνικά μέτρα, όπως ορίζεται στο JCPOA.
Η σύναψη και η εφαρμογή της JCPOA έχει ανοίξει το δρόμο για την ανανέωση και τη διεύρυνση των διμερών σχέσεων. Αυτή η θετική εξέλιξη επιτρέπει στην ΕΕ και το Ιράν να αρχίσει μια σταδιακή συνεργασία, η οποία θα πραγματοποιηθεί με βάση την πλήρη εφαρμογή της JCPOA από το Ιράν.

Μετά το διάλογο που πραγματοποιήθηκε στις 8-9 Φεβρουαρίου 2016 σε επίπεδο Υφυπουργών/Πολιτικών Διευθυντών, όπου εντοπίστηκαν μέλλον τομείς συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και του Ιράν και μια κοινή διερευνητική αποστολή για την ενέργεια, την έρευνα και θέματα που σχετίζονται με την καινοτομία στις 16-17 Φεβρουάριο, είναι προγραμματισμένη για τις 16-17 Απριλίου επίσκεψη αποστολής της ΕΕ με επικεφαλής την Mogherini στην Τεχεράνη.

Η επίσκεψη πραγματοποιείται στο πλαίσιο του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης που συμφωνήθηκε τον Ιούλιο του 2015 και το οποίο έδωσε την προοπτική για την βελτίωση και επέκταση των διμερών σχέσεων ΕΕ και Ιράν. Στην αποστολή θα συμμετέχουν οι Επίτροποι Bienkowska (Internal Market), Canete (Climate Action and Energy), Moedas (Science and Innovation) , Navrascis (Education, Culture and Sport), Στυλιανίδης και Vella (Maritime Affairs)

Αν και δεν αναμένεται η αντιπροσωπεία της ΕΕ να καταλήξει σε συμφωνίες οικονομικού και επιχειρηματικού ενδιαφέροντος, όπως έκαναν η Ιταλία και η Γαλλία μετά τη συμφωνία του Ιουλίου του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, η επίσκεψη αναμένεται να διευκολύνει τις μικρότερες ευρωπαϊκές χώρες να κάνουν συναλλαγές με την Τεχεράνη αλλά και να επιτρέψει στην Κομισιόν να παρεμβαίνει εξ ονόματος ευρωπαϊκών κυβερνήσεων στην ιρανική ηγεσία.

Οι Ευρωπαίοι θεωρούν σημεία τριβής τις 1.000 και πλέον εκτελέσεις θανατοποινιτών στο Ιράν πέρυσι, το βαλλιστικό πυραυλικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, τη χρηματοδότηση ένοπλων οργανώσεων που βρίσκονται στις ευρωπαϊκές μαύρες λίστες. Ακόμη, η υποστήριξη των Φρουρών της Επανάστασης στο καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Συρία τοποθετεί το Ιράν και τη Δύση σε αντίπαλα στρατόπεδα όσον αφορά τη συριακή κρίση.
Κύρια στοιχεία του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (ΚΟΣΔ)

Το πλαίσιο της πολιτικής συμφωνίας που διέπει το ΚΟΣΔ, στοχεύει στο να μετατρέψει το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν σε ένα αποκλειστικά ειρηνικό πρόγραμμα με ανταλλαγή την άρση των κυρώσεων έναντι της χώρας.

Στην 15ετή διάρκεια της συμφωνίας έως και το 2030, προβλέπονται ότι:
1. Το Ιράν θα μπορεί να εμπλουτίζει ουράνιο μέχρι και 3.67% (με το όριο για την παραγωγή ατομικής βόμβας να είναι το 90%)
2. Θα περιορίσει τα αποθέματα του χαμηλά εμπλουτισμένου ουρανίου από 12 τόνους σε 0.3 τόνους
3. Ο εμπλουτισμός του ουρανίου θα γίνεται μόνο σε ελεγχόμενους αντιδραστήρες, οι οποίοι θα λειτουργήσουν για άλλα δέκα χρόνια
4. Το Ιράν δεσμεύεται ότι δεν θα αναζητήσει, αναπτύξει ή αποκτήσει πυρηνικά όπλα
5. Εξωτερική εποπτεία από την International Atomic Energy Agency η οποία θα έχει απεριόριστη πρόσβαση σε όλες τις δηλωμένες αλλά και εν δυνάμει πυρηνικές υποδομές
6. Θα υπάρχει κοινή επιτροπή υπό την εποπτεία της Mogherini (High Representative of the European Union for Foreign Affairs and Security Policy) που θα παρακολουθεί την εκτέλεση του Σχεδίου Δράσης και θα πραγματοποιεί αποστολές στη χώρα
7. Υπάρχουν προβλέψεις για ποινικές ρήτρες σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης του Ιράν
 
Σχέσεις ΕΕ με Ιράν
Οι σχέσεις διμερούς συνεργασίας είχαν διερευνηθεί το 2005 στο Πλαίσιο της Μακροχρόνιας Συμφωνίας ανάμεσα στο Ιράν και τους E3/EU+3, ωστόσο λόγω των αποκαλύψεων για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, δεν προχώρησαν ποτέ.

Στο πλαίσιο της νέας συμφωνίας η Mogherini έχει συστήσει την Iran Task Force στην European External Action Service, η οποία είναι αρμόδια για την παρακολούθηση της συμφωνίας εκ μέρους της ΕΕ αλλά και για το συντονισμό μεταξύ της Επιτροπής και των υπόλοιπων θεσμών και των τρίτων χωρών.

Στο πλαίσιο των ενεργειών περιλαμβάνεται η δημιουργία EU Delegation στο Ιράν καθώς και η ανάπτυξη ενός ευρύτερου πλαισίου συνεργασίας στην περιοχή.

Θέματα Πυρηνικής Ασφάλειας
Σημαντικός ο ρόλος του Instrument for Nuclear Safety Cooperation το οποίο δύναται να χρηματοδοτηθεί από την Επιτροπή στο πλαίσιο του πολυετούς προγράμματος της Στρατηγικής της ΕΕ για την πυρηνική ασφάλεια. Το budget για την περίοδο είναι αθροιστικά πάνω από 210 εκ. ευρώ μέρος των οποίων θα μπορούσαν να διατεθούν για τη βελτίωση της πυρηνικής ασφάλειας στο Ιράν.

Θέματα Ενεργειακής Ασφάλειας
Η συμφωνία επαναφέρει το Ιράν στις αγορές πετρελαίου και φυσικού αέριου. Σαν αποτέλεσμα, εκτιμάται ότι το Ιράν θα αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου από 3 εκ. ημερησίως σε 6 εκ. έως και το 2020 το οποίο συνεπάγεται όχι μόνο αύξηση των εξαγωγών, αλλά και μείωση των εισαγωγών σε φυσικό αέριο από το Τουρκμενιστάν. Στο πλαίσιο τις διαφοροποίησης των πηγών ενέργειας, η ΕΕ έχει συμφέρον να προωθήσει τις εξαγωγές του Ιράν σε φυσικό αέριο προς την Ευρώπη το συντομότερο. Για να το πετύχει αυτό το Ιράν, εκτιμάται ότι θα απαιτήσει περίπου 140δις δολάρια σε άμεσες ξένες επενδύσεις.

Southern Gas Corridor
Το κείμενο της Επιτροπής για την Ενεργειακή Ασφάλεια επισημαίνονται οι ευκαιρίες του Southern Gas Corridor για τη διαφοροποίηση στις πηγές φυσικού αερίου. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή αναμένεται να ξεκινήσει στρατηγική συνεργασία στον ενεργειακό τομέα μέσα από την υπογραφή ενός Μνημονίου Συνεργασίας με το Ιράν. Προκειμένου να προσελκύσει επενδυτές, το Ιράν εξέδωσε το Νοέμβριο του 2015, το Iranian Petroleum Contract, το οποίο δίνει σε ξένες επιχειρήσεις τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν το πετρελαϊκό δυναμικό της χώρας για περιόδους 15 έως και 20 ετών.

Εμπόριο και Επενδύσεις
Τόσο το Ιράν, όσο και η ΕΕ θέλουν να ενισχύσουν τις εμπορικές τους σχέσεις και να τονώσουν αμοιβαία το πολιτικό περιβάλλον. Πριν το εμπάργκο, η ΕΕ ήταν ο κύριος εμπορικός εταίρος του Ιράν, με ύψος 30% επί του συνόλου και έκτοτε έχει χάσει τη θέση της από την Κίνα, την Τουρκία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Το τότε ύψος των εξαγωγών ήταν περί τα 12 δις ευρώ ενώ λόγω των κυρώσεων έχουν περιοριστεί στα 6.5 δις για το 2014.
Οι κλάδοι που αναμένεται να ωφεληθούν περισσότερο μετά την άρση του εμπάργκο είναι αυτοί στους οποίους το μερίδιο αγοράς του Ιράν μειώθηκε. Ειδικότερα: μη αγροτικά προϊόντα όπως καύσιμα, χημικά, μηχανήματα, υφάσματα και ρούχα. Διάφορες συμφωνίες ύψους 40 δις ευρώ ανακοινώθηκαν με την άρση του εμπάργκο με σημαντικότερες τις:
1. Συμφωνία για πετρέλαιο με την Total
2. Συμβόλαιο με την Danieli για την προμήθεια βαρέων μηχανημάτων
3. Συμφωνία με την Saipem για την αναβάθμιση των πετρελαιοπηγών του Pars Shiraz και του Tabriz.
4. Συμφωνία με την Airbus για 118 αεροπλάνα
Η ΕΕ υποστηρίζει θερμά την ένταξη του Ιράν στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.

Εκπαίδευση, Πολιτισμός, Έρευνα και Καινοτομία
Το Ιράν συμμετέχει στο πρόγραμμα Erasmus+ για τη Μέση Ανατολή με τις εν λόγω δραστηριότητες να κοστολογούνται στα 10 εκ. ευρώ. Εκτιμάται ότι η συνεργασία στο επίπεδο της ανώτατης εκπαίδευσης θα πρέπει να εντατικοποιηθεί. Σε ό,τι αφορά την έρευνα και καινοτομία, το πρόγραμμα Horizon2020 είναι ανοιχτό σε συμμετοχές από δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς. Υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας στον τομέα των ΑΠΕ, καθώς και των βιοκαυσίμων.

Ανθρωπιστική Βοήθεια
Εκτιμάται ότι το Ιράν φιλοξενεί περί τις 980.000 καταγεγραμμένους πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο (UNHCR, Ιούνιος 2015) και ανάμεσα σε 1.5 και 2 εκατομμύρια μη καταγεγραμμένους. Μεταξύ 2002 και 2015 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διέθεσε 10.5 ευρώ σε προγράμματα προστασίας Αφγανών προσφύγων και αυτή η βοήθεια θα κλιμακωθεί στο μέλλον.