• Η νησιωτικότητα είναι ένα ξεχωριστό θέμα που αγγίζει αρκετές περιοχές της ΕΕ, ίσως με διαφορετικό κατά περίπτωση τρόπο.

• Για να γίνω πιο σαφής, διαφορετικές είναι οι συνθήκες στη Μαρτινίκα και στις Αζόρες, διαφορετικές στη Μάλτα, και διαφορετικές στις Σπέτσες και τη Λέρο.

• Για να μην φέρω σαν παράδειγμα νησιά που αντιμετωπίζουν εξαιρετικά δύσκολες καταστάσεις λόγω του προσφυγικού, όπως η Μυτιλήνη.

• Πολύ δε περισσότερο πρέπει να προσεγγίζουμε την νησιωτικότητα με προσοχή σε ό,τι αφορά τις πιθανές λύσεις που καλούμαστε να δώσουμε σε ό,τι αφορά τα άτομα με αναπηρία που ζουν στα νησιά.

• Τα εμπόδια στην ποιοτική διαβίωση που αντιμετωπίζουν οι συνάνθρωποί μας στα νησιά σε σχέση με τις ηπειρωτικές περιοχές είναι αντικειμενικά περισσότερα και κατά συνέπεια, και η ευθύνη του καθενός από τη θέση που βρίσκεται να δώσει λύσεις, πολλαπλασιάζεται.

• Θα συνοψίσω κάποια θέματα που αφορούν τη νησιωτικότητα τα οποία απασχολούν την ΕΕ.

• Θα κλείσω με κάποιες προτάσεις σχετικά με το ποιοι πιστεύω ότι πρέπει να είναι οι άξονες που θα πρέπει να κινηθούμε προκειμένου να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης στα νησιά;

• τόσο του γενικότερου πληθυσμού και κατ’ επέκταση των ατόμων με αναπηρία αξιοποιώντας τα διαρθρωτικά ταμεία αλλά και άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία.

• Ποια είναι τα βασικά προβλήματα που απορρέουν από τη νησιωτικότητα;

Επιγραμματικά και χωρίς σειρά προτεραιότητας είναι:

- Μεταφορές/Προσβασιμότητα/Ενέργεια
- Μη διαφοροποιημένες οικονομίες
- Ελλιπείς Τηλεπικοινωνιακές/ Ευρυζωνικές Υποδομές
- Μεταναστευτική κρίση/Ανεπαρκείς κοινωνικές υπηρεσίες
- Ανεργία/Περιορισμένες δυνατότητες απασχόλησης
- Ελλιπές πλαίσιο χρηματοδότησης

Εξειδικεύοντας:

• Σε ό,τι αφορά τις μεταφορές, όπως γνωρίζετε πολύ καλά, το πρόβλημα της περιορισμένης προσβασιμότητας ειδικά σε απομακρυσμένα νησιά μπορεί να δημιουργήσει πρόσθετα προβλήματα.
• Ειδικότερα, το κόστος της γενικότερης οικονομικής δραστηριότητας αυξάνεται ενώ σε περιπτώσεις όπου βασικές υποδομές δεν υπάρχουν όπως νοσοκομεία, η ζωή στα νησιά γίνεται ακόμα πιο δυσχερής.

• Τέλος, σε περιπτώσεις όπου η ενεργειακή αυτοτέλεια των νησιών δεν είναι διασφαλισμένη, η εξάρτηση από κοστοβόρες λύσεις δρα ανασταλτικά στην ανάπτυξη των εν λόγω περιοχών.

• Σε ό,τι αφορά την οικονομία των νησιωτικών περιοχών. Ένα βασικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα νησιά είναι η ελλιπής διαφοροποίηση τους.

• Δηλαδή, στις περισσότερες περιπτώσεις το παραγωγικό τους μοντέλο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό περιορίζοντας σημαντικά τις μη σχετιζόμενες με αυτόν οικονομικές δραστηριότητες.

• Φυσικά σε ένα οικονομικό περιβάλλον όπου το επικρατές μοντέλο είναι η παροχή τουριστικών υπηρεσιών, η απασχόληση και ενσωμάτωση ατόμων με αναπηρία προφανώς γίνεται ακόμα πιο δύσκολη.

• Ένα πρόσθετο στοιχείο που περιορίζει την ανάπτυξη στις νησιωτικές περιοχές, είναι η έλλειψη τεχνολογικών υποδομών και υπηρεσιών ευρυζωνικής πρόσβασης.

• Λόγω του περιορισμένου εύρους της εν λόγω αγοράς, πολλές φορές οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι δεν επενδύουν σε υποδομές πρόσβασης στο διαδίκτυο.

• Σαν αποτέλεσμα, ένα εργαλείο που θα μπορούσε να διευκολύνει πολλούς τομείς όλων των κατοίκων των νησιωτικών περιοχών, αλλά ειδικότερα και τον ατόμων με αναπηρίες, δεν είναι δυστυχώς διαθέσιμο σε πολλά νησιά στο επίπεδο που θα έπρεπε.

• Έρχομαι τώρα στο θέμα της προσφυγικής κρίσης, που πλήττει άνισα κάποια από τα νησιά μας και δοκιμάζει τις αντοχές όλων όσων ζουν εκεί.

• Το προσφυγικό πρόβλημα δυστυχώς είναι εδώ για να μείνει. Οι περιορισμένες κοινωνικές δομές των νησιών δοκιμάζονται στα όρια τους.

• Πολύ φοβάμαι πως δεν έχουμε ακόμα βρει τη λύση για το πρόβλημα και σε αυτή την περίπτωση η νησιωτικότητα αποτελεί περαιτέρω επιβαρυντικό παράγοντα στην αποτελεσματική αντιμετώπισή του.

• Σε ό,τι αφορά την ανεργία αλλά και τις περιορισμένες δυνατότητες απασχόλησης, τα προβλήματα αυτά είναι άμεσα συνυφασμένα με τα χαρακτηριστικά που προανέφερα των περισσοτέρων νησιωτικών περιοχών.

• Δηλαδή τις μη διαφοροποιημένες οικονομίες, την περιορισμένη προσβασιμότητα αλλά και τις ελλιπείς ευρυζωνικές υποδομές.

• Λόγω της ευπάθειας που έχουν τα νησιά, και πολύ περισσότερο τα δικά μας που πλήττονται είτε από τις αλλεπάλληλες κρίσεις, οικονομική και προσφυγική, αλλά και από κακούς χειρισμούς των κυβερνήσεων, βλέπε την άνευ όρων υποχώρηση στο θέμα του ειδικού καθεστώτος του ΦΠΑ, η απασχόληση περιορίζεται σε περιορισμένους κλάδους με έντονα εποχικά χαρακτηριστικά.

• Τέλος, και ίσως το πλέον σχετικό με τα διαρθρωτικά ταμεία, είναι το ελλιπές θεσμικό πλαίσιο στήριξης των νησιωτικών περιοχών σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

• Η αλήθεια είναι ότι ποτέ η ΕΕ δεν προσπάθησε να ποσοτικοποιήσει το κόστος της νησιωτικότητας.

• Θεωρώ ότι είναι άδικο να ομαδοποιούνται σε περιφέρειες όπως για παράδειγμα συμβαίνει στο Ν. Αιγαίο, νησιά με βασικές ελλείψεις σε υποδομές μαζί με οικονομικά εύρωστα νησιά.

• Το αποτέλεσμα είναι η πρόσβαση στην απαραίτητη ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τους κατοίκους των νησιών αυτών να γίνεται από περιορισμένη έως ανύπαρκτη.

• Τι οφείλουμε να κάνουμε; Από πλευράς μου προσπαθώ να συμβάλω με κάθε δυνατό τρόπο.

• Σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης, την επόμενη εβδομάδα έχω σύσκεψη με ομάδα συναδέλφων ευρωβουλευτών όπου προωθούμε εντατικά τη δημιουργία εκτάκτου ταμείου που θα χρηματοδοτεί τις χώρες που αντιμετωπίζουν έκτακτες ανάγκες αλλά και λαμβάνουν μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

• Από πρώτες εκτιμήσεις, το ύψος των διαθέσιμων πόρων, μπορεί να φτάσει και τα 20 δις, καθώς προέρχονται από τους αδιάθετους πόρους των κρατών μελών από την περίοδο 2007-2013.

• Σε ότι αφορά την οικονομική ενίσχυση μέσω των διαρθρωτικών ταμείων, καταβάλω συνεχείς προσπάθειες προκειμένου η χώρα μας να παίρνει όσο το δυνατόν περισσότερα.

• Η εξαίρεση που πήραμε ως χώρα τον Οκτώβριο του 2015, με την 100% συγχρηματοδότηση για το 2007-2013 και την αύξηση της προ-χρηματοδότησης για την τρέχουσα περίοδο, πέρασε μέσα από σημαντική μάχη μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και μάλιστα ήρθα αντιμέτωπη με το κόμμα μου , το ΕΛΚ μέχρι να υπερψηφιστεί.

• Τέλος, προσπαθώ πέρα από τα διαρθρωτικά ταμεία, να επικοινωνώ και άλλα εργαλεία χρηματοδότησης που θα μπορούσαμε να αξιοποιήσουμε ως χώρα και τα οποία δυστυχώς έως σήμερα αφήνουμε να περνούν ανεκμετάλλευτα.

• Μιλώ φυσικά για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων, το οποίο δύναται να μοχλεύσει 315 δις έχω το 2018, και έχει ήδη κινητοποιήσει 82.1 δις.

• Μέχρι και τον Μάρτιο δυστυχώς δεν υπήρχε κανένα έργο από ελληνικής πλευράς. Τη Δευτέρα, ο Αντιπρόεδρος Κατάινεν, θα ανακοινώσει το πρώτο Ελληνικό έργο που χρηματοδοτείται από τον EFSI.

• Αναμένω να δω και άλλα έργα και γιατί όχι και έργα που αφορούν τα νησιά μας, όπως ενεργειακές διασυνδέσεις, ευρυζωνικές υποδομές, επενδύσεις σε ΑΠΕ.

• Μάλιστα πρόσφατα κατέθεσα σχετική τροπολογία όπου ενθαρρύνονται οι επενδύσεις σε ΑΠΕ σε νησιωτικές περιοχές αξιοποιώντας πόρους τόσο από τα διαρθρωτικά ταμεία, όσο και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων.